زمان بندی کود دهی درخت پسته

زمان بندی کود دهی درخت پسته

پسته گیاهی است که از حدود سه تا چهار هزار سال پیش در ایران اهلی شده و مورد کشت قرار گرفته است. این گیاه در جنگل‌های وحشی پسته در شمال شرق ایران به خصوص مرز افغانستان و ترکمنستان نیز رشد می‌کند. درخت پسته دارای برگ‌های مرکب شانه‌ای است و برای تولید میوه به هر دو جنس نر و ماده نیاز دارد. گل‌های درخت پسته گلبرگ و غده‌های شهد ساز ندارند، به همین دلیل زنبور‌های عسل را به خود جذب نمی‌کنند و گرده ‌افشانی آن‌ها توسط باد انجام می‌شود. درخت پسته برای رشد مناسب به کود فراوان نیاز دارد و زمان بندی کود دهی درخت پسته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

درخت پسته برای رشد و باردهی مناسب به عناصر متنوعی نیاز دارد که می‌توان با کود دهی صحیح این عناصر را برای تغذیه‌ی گیاه تامین کرد. نوع کود استفاده شده و مقدار آن به نوع خاک، میزان اسیدیته و شوری، میزان کمبود عناصر مورد نیاز در خاک و حاصلخیزی آن بستگی دارد که با نمونه برداری صحیح از خاک و آزمایش کردن آن می‌توان به این موارد پی برد و نوع و مقدار کود مورد نیاز را تعیین کرد؛ همچنین می‌توان برای آگاهی از نیاز‌های درخت پسته از آزمایش برگ درخت نیز استفاده کرد. جبران کمبود‌های خاک درخت پسته با کود دهی مناسب به آن علاوه بر افزایش کیفیت محصول، مقاومت درخت را در برابر سرما و بیماری‌ها افزایش می‌دهد.

زمان بندی کود دهی درخت پسته بر اساس عناصر مورد نیاز

نیتروژن: نیتروژن عنصری ضروری برای افزایش جوانه زنی و باروری درخت پسته به حساب می‌آید. این عنصر در تولید پروتئین گیاهی که فقدان آن در درخت پسته منجر به زرد و کوچک شدن برگ‌ها، عدم باروری و عدم رشد جوانه‌ها و پوک شدن مغز پسته میشود نیز نقش دارد. بنابراین وجود میزان مشخصی از نیتروژن در خاک در تمام فصول سال لازم است که این میزان برای هر درخت 300 گرم به ازای 50 روز آبیاری می‌باشد. بهترین زمان برای اضافه کردن کودهای حاوی نیتروژن به خاک فصل بهار و در ماه‌های اردیبهشت و خرداد می‌باشد.

پتاسیم: وجود عنصر پتاسیم در خاک برای پر شدن دانه‌های پسته ضروری است و این عنصر به عنوان عنصر اصلی برای افزایش کیفیت پسته و جلوگیری از بیماری درخت و تغییر رنگ برگ‌ها شناخته می‌شود. کمبود پتاسیم خاک می‌تواند با اضافه کردن 1 یا 2 کیلوگرم پتاسیم به ازای هر درخت جبران شود. کودهای حاوی پتاسیم نیز باید در فصل بهار و در ماه‌های اردیبهشت و خرداد مورد استفاده قرار گیرند. همچنین می‌توان این کودها را در ماه‌های تیر و مرداد جهت رشد میوه و دانه به کار گرفت.

آهن: آهن عنصری مهم برای رشد مناسب و سالم ماندن درخت پسته و سایر درختان و گیاهان می‌باشد. در صورتی که خاک درخت فاقد این عنصر باشد برگ‌های درخت زرد شده و درخت از بین می‌رود. کودهای حاوی آهن باید در دو مرتبه و در ماه‌های خرداد و شهریور با روش محلول پاشی به خاک اضافه شوند تا فقر آهن خاک را جبران کنند.

منگنز: عنصر منگنز نیز مانند آهن برای سلامت درخت و جلوگیری از زرد شدن برگ‌های آن لازم است. در صورت کمبود این عنصر در خاک می‌توان کود حاوی 100 تا 150 گرم منگنز را در فصل زمستان به خاک افزود. 

کلسیم: کلسیم عنصری است که به انتقال مواد در بافت‌های درخت و تنظیم پی اچ خاک کمک می‌کند. درصورت کمبود این عنصر در خاک درخت پسته می‌توان کودهای حاوی کلسیم مانند آمینو کلات کلسیم را در اردیبهشت ماه به خاک اضافه کرد.

بور: بور یکی دیگر از عناصر مورد نیاز برای بهبود رشد پسته و افزایش کیفیت آن می‌باشد. کمبود این عنصر را می ‌توان با اضافه کردن 50 تا 100 گرم از آن به خاک در فصل زمستان جبران کرد. به طور کلی زمان مناسب کود دهی درخت پسته جهت پر شدن مغز پسته فصل بهار می‌باشد و عنصر بور که در این امر نقش دارد می‌تواند در این زمان نیز به خاک اضافه شود. برای رشد میوه نیز می‌توان در ماه‌های تیر و مرداد از کودهای حاوی بور استفاده کرد.

فسفر: فسفر عنصری ضروری برای رشد درخت پسته، مقاومت آن در برابر بیماری‌ها و دوام ریشه‌ی درخت شناخته می‌شود. هر درخت پسته به 600 گرم کود فسفر در سال نیاز دارد که می‌توان آن را در اوایل فصل جوانه زنی یعنی در اسفند ماه به خاک افزود. این زمان به عنوان زمان کود دهی اصلی جهت باردهی درخت شناخته می‌شود.

روی: وجود عنصر روی به مقدار کافی در خاک درخت پسته با تنظیم پی اچ خاک موجب افزایش کیفیت پسته و خوش طعم شدن آن می‌شود. این عنصر به رشد بهتر میوه کمک می‌کند؛ بنابراین ماه‌های تیر و مرداد زمان‌ مناسبی برای افزودن کودهای حاوی روی به خاک می‌باشد.

هیومیک اسید: هیومیک اسید ماده ایست که وجود آن در خاک درخت پسته به افزایش کیفیت میوه کمک می‌کند. این ماده باعث اصلاح شدن خاک، کاهش جذب نمک و جلوگیری از بیماری درخت و افزایش مقاومت آن می‌شود. کود حاوی هیومیک اسید باید در ماه فروردین و همچنین ماه‌های تیر و مرداد که زمان رشد دانه و ‌میوه‌ی درخت پسته است به خاک اضافه شود.

کودهای حیوانی: برای کوددهی به درخت پسته می‌توان از کودهای حیوانی به ویژه کود مرغی استفاده کرد. زمان مناسب برای اضافه کردن این کودها به خاک اواسط فصل زمستان می‌باشد.